باطل السحر مردم فریبی (پوپولیسم)

در ایام انتخابات بازار وعده ها داغ است و نامزدها تلاش می کنند به رای دهندگان وعده های رنگین دهند. شرایط به سمتی رفته که هر کس وعده چرب تری دهد اقبال بیشتری می یابد. در چنین فضای مسمومی چه باید کرد؟ واقعا چگونه می توان افسون مردم فریبی را باطل کرد؟ پیش از هر چیز باید به خاطر داشت که در برابر حرفهای عرضه شده توسط نامزدهای انتخابات، شنونده باید عاقل باشد. در اینجا عقلانیت رای دهندگان در قبال وعده های نجومی با دو سوال بروز می یابد: 1) از کجا پول آن را جور می کنید؟ 2) چگونه آن وعده را محقق می سازید؟ وقتی آقای قالیباف می گوید که می خواهد به هر کس که بیکار است ماهی 250 هزار تومان بدهد کافی است بپرسید که پول آن از کجا جور می شود؟ آیا می دانید چقدر بیکار در کشور داریم؟ طبق آمار رسمی نزدیک 20 میلیون شاغل داریم و حدود 3 میلیون بیکار ولی در کنار آن حدود 25 میلیون نفر هستند که آنها نیز شاغل نیستند و جزو بیکاران حساب نمی شوند. مثل تمام زنان خانه دار. اگر قرار باشد به همه بیکارانی که در یک سایت ثبت نام کنند پول پرداخت شود همه خود را جویای کار معرفی خواهند کرد. حال یک ضرب ساده و سرانگشتی انجام دهیم. 25 میلیون نفر ضرب در 250 هزار تومان ضرب در 12 ماه یعنی حداقل 75 هزار میلیارد تومان پول لازم است. آیا دولت چنین پول زیاد و معطل مانده ای دارد؟ روشن است که حتی اگر همه پروژه های عمرانی و زیرساختی دولتی را تعطیل کنیم (که خود موجب افزایش بیکاری است) باز هم این پول تامین نخواهد شد. وقتی آقای رئیسی می گوید که هر سال یک چهارم بنگاه های رو به ورشکستگی را احیا خواهم کرد. بلافاصله باید پرسید چگونه؟ آیا دولت آنقدر منابع دارد که محصولات آنها را خریداری کند؟ قاعدتا اینها ورشکست شده اند چون مشتری نداشته اند و یا قیمت آنها در برابر رقبای خارجی و داخلی بالاتر و کیفیت آنها پایین تر بوده است؟ آیا دولت می خواهد از بودجه خود محصولات بدون مشتری آنها را خریداری کند یا می خواهد دیگران را به خرید از محصولات آنها مجبور سازد؟ هر دو این نامزدها گفته اند که حداقل یک میلیون شغل ایجاد خواهند کرد. بلافاصله باید گفت چگونه؟ آیا دولت می خواهد کارفرمای آنها باشد؟ آیا بودجه دولت کفاف آن را خواهد داد؟ روشن است که پاسخ مردم فریب این است که با حذف فسادها منابع لازم را به دست خواهیم آورد. اما همه می دانیم که فساد هرچقدر هم که باشد کفاف این کار بزرگ را نمی دهد. کل حقوق های نجومی حدود 23 میلیارد تومان بوده است. جواب مردم فریب ولی شیک تر و مدرن تر این است که از محل صرفه جویی و افزایش بهره وری در دولت. خیلی عالی است!‌ آیا می خواهید که نهادهای موازی را در کشور جمع کنید؟ اگر اینطور است پس چرا حتی یک نیم کلام در این زمینه صحبت نمی کنید؟ احمدی نژاد هم در سال 1384 از همین شعارها می داد ولی همه دیدیم اولین چیزی که به آن متوسل شد صندوق توسعه ملی و حساب ذخیره ارزی بود. وقتی همه پولهای تجمیع شده را تا قطره آخر مصرف کرد و چیزی نماند به سراغ بانکها آمد! بله نگفته می توان حدس زد که این نامزدها نیز برای پول بانکها نقشه کشیده اند. می خواهند بانکهای خصوصی را مجبور کنند در راستای اوامر آنها پولهای خود را خرج کنند. بخش عمده وضع نامساعد بانکهای کشور نتیجه 8 سال تحکم آمرانه به آنها در دوره آقای احمدی نژاد بوده است. حالا می خواهیم باز هم به همان الگو بازگردیم و بدن نیمه جان آنها را به مرگ حتمی بکشانیم؟ آقای قالیباف و رئیسی چنان از افزایش وام ازدواج صحبت می کنند که گویی دولت فعلی با وجود منابع زیاد چقدر کم کاری کرده است. بازهم همان سوال را مطرح می کنیم؟ آیا می خواهید از بودجه دولت منابع لازم برای وام ازدواج را تامین کنید؟ آیا می خواهید بانکها را مجبور کنید که به جای وامهای متعارف، وام ازدواج با بهره پایین بپردازند؟ آیا بانکهای ما که به زحمت سرپا هستند قادر به تداوم فعالیت خواهند بود؟ سوبسید نرخ سود آن را آیا دولت خواهد داد؟ عین همین سوال را اگر در مورد ایده های من درآوردی نامزدها در مورد کارآفرینی، ایجاد اشتغال، رفع فقر و ... بپرسید خواهید دید که طلسم مردم فریبی بنای لرزانی به سستی خانه عنکبوت دارد و این خانه تا وقتی دوام دارد که سوالات از کجا و چگونه پرسیده نشود! ما تحصیل کردگان آمده ایم که اتفاقا این سوالها را بپرسیم و نگذاریم مردم با همان ترفند کهنه سال 84 فریب خورند.