تلگرام نوشته - 963
2017-03-23
دولت کوچک و قوی یا دولت بزرگ و ضعیف
به نظرم در مصاحبه دکتر مهدی عسلی در ویژه نامه عید تجارت فردا بود که تجربه اصلاحات در نهاد پلیس هنگ کنگ به اختصار شرح داده شده بود. رئیس پلیس آنجا گفته بود که پلیس هنگ کنگ پلیس فاسدی بوده و عملکرد بسیار بدی داشته است ولی از یک زمان اصلاحاتی را در این نهاد اعمال می کنند و از این اقدام جواب می گیرند. شروع اصلاحات نیز با افزایش حقوق، ایجاد سازوکارهای پایش و ارزیابی، گزینش افراد در جذب و اموری از این دست بوده است. برای من بخش اول یعنی افزایش حقوق اهمیت زیادی دارد زیرا پیش شرط گام های دیگر است و بدون آن گام های دیگر به سرانجام نمیرسد.
واقعاً دو تعادل میتوان در دولت تصور کرد: دولت کوچک و قوی و یا دولت بزرگ و ضعیف.
اگر دولت بزرگ باشد بودجه جاری کافی نخواهد بود و حقوق کمی داده می شود و یک بوروکراسی بدون انگیزه و ناکارآمد شکل می گیرد اما اشتغال دولتی بالا خواهد بود. خیلیها موفق می شوند به استخدام دولت در آیند اما همیشه از کم بودن حقوق شکایت دارند و شکایت پیوسته آنها موجب می شود تا روی کار نکردن توافق کنند. در مقابل دولتی را می توان تصور کرد که کوچک است و به هر کارمند دولت حقوق مکفی پرداخت می شود و این حقوق آنقدر هست که کارمندان دولت حفظ شغل را بسیار ارزشمند بدانند و برای آن به خوبی کار کنند. البته مفروض این امر آنست که اخراج از دولت امری ساده و رایج باشد.
گزینه دیگری قابل تصور نیست یعنی نمی شود که دولت هم بزرگ باشد و هم قوی. برای اینکه حقوق دولت بزرگ پرداخت شود باید از بودجه عمرانی زده شود و بودجه عمرانی فدای بودجه جاری گردد. نتیجه این وضعیت ضعف زیرساختهاست و ضعف زیرساختها کشور را در تله رشد پایین و توسعه نیافتگی باقی نگه می دارد. در حال حاضر متاسفانه این اتفاق افتاده است و کشور ما به تعادل بد یعنی دولت بزرگ و ضعیف فرو غلتیده است. این امر بیش از آنکه ضعف سیاستمداران موجود را نشان دهد ضعف جامعه را نشان می دهد. کشف بزرگ من این است که پوپولیسم ریشه وسیعی در جامعه دارد یعنی هم سمت عرضه و هم سمت تقاضای پوپولیسم را باید در نظر گرفت. احمدی نژادیسم پوپولیسم سمت عرضه بود ولی نباید از سمت تقاضا نیز غافل بود و اتفاقاً کوه یخ آنجاست و بخش بزرگتر پوپولیسم در این بخش نهفته است.
برای من جالب است که امسال که رهبری تاکید روی اشتغال را شعار سال گذاشتند آیا کشور در این تعادل بد بیشتر فرو می رود یا آن را اهرمی برای اقدامات درست قرار می دهد؟ آیا بداشتغالی یا همان بیکاری پنهان کارمندان دولت را ادامه می دهیم یا به دنبال اشتغال مولد خواهیم رفت؟ آزمون انتخابات امسال نشان خواهد داد که جامعه ما هنوز جامعه ای نوباوه است یا به آن حد از پختگی رسیده که بداند تداوم مسیرهای گذشته ما را به سرمنزل توسعه نخواهد رساند. اگرچه بیمناکم اما ناامید نیستم. فرصت عید فرصتی برای گفتگو با اقوام و آشنایان است تا همگی را به ضرورت گذار از تعادل بد به یک تعادل خوب و پذیرش الزامات آن متقاعد کنیم
https://telegram.me/ali_sarzaeem